Druga zgrada-Trgovačka škola

Četvorica somborskih trgovaca (Stefan i Vasilije Prokopović, Georgije Grgurov i Josip Marković) pozajmila su 1843. g. od somborskog Trgovačkog udruženja 1.400 forinti, namenjenih otvaranju „Trgovačkog učilišta“. Trgovačko udruženje je 1845. g. zvanično podržalo predlog da u gradu bude otvorena Trgovačka škola, a za njenog osnivača i predavača preporučio se gradu Moric Levental, nastavnik trgovačkog zvanja, krasnopisa i stranih jezika. Moguće je da je neki oblik školovanja budućih trgovaca u Somboru postojao oko 1850. godine, kada su gradske vlasti odbile zahtev Jakoba Betlhajma iz Pešte da u Somboru otvori Trgovačku školu, sa obrazloženjem da takva škola u gradu već postoji. Ipak, na osnivanje prave Trgovačke škole čekalo se još 40 godina.

Somborska Trgovačka škola počela je sa nastavom u jesen 1888. godine, u zakupljenom prostoru u Pašinoj ulici, nedaleko od Gimnazije. Ispočetka trogodišnja, a kasnije četvorogodišnja, ova školska ustanova dobila je 1891/92. g. prizemnu zgradu u Malocrkvenoj ulici, u neposrednom susedstvu Centralne škole. Škola je bila gradska, a grad je pokrivao celokupne troškove njenog izdržavanja, koji nisu bili mali. Prvi direktor ove škole bio je Erne Žuljević, istaknuti somborski ekonomista i društveni radnik, koji se na tom položaju nalazio skoro četiri decenije.
Školska zgrada sagrađena je na praznom zemljištu porodice Jablonski, na mestu gde su se do tada nalazile gimnastičke sprave koje su zajedno koristile sve somborske škole. Ispočetka je bila prizemna, sagrađena u obliku izvrnutog slova П, sa fasadom u stilu kasnog bidermajera.

Kada je 1892. g. škola useljena u novosagrađenu školsku zgradu, čija je izgradnja, po projektu arhitekte Gala, koštala 20.328 forinti, imala je 61 učenika nemačke, mađarske, jevrejske, srpske i bunjevačke nacionalnosti, a nastava je bila trogodišnja. Škola je od preseljenja u novu zgradu imala naziv Srednja trgovačka škola – Trgovačka akademija, od 1895. g. postala je Viša trgovačka škola, sa državnom subvencijom od 3.000 zlatnih kruna godišnje (do 1912. g. državne subvencije porasle su na 14.000 zlatnih kruna). Za 30 godina postojanja ove škole (do 1918) upisano je bilo ukupno 3.055 đaka, ali je samo njih 742 uspelo da dobije završnu diplomu. Tokom dužeg perioda između dva svetska rata ova prosvetna ustanova imala je status gradske škole i o njoj je, pod državnim nadzorom, materijalno brinuo grad Sombor. Polovinom dvadesetih godina XX veka somborska Trgovačka škola je, neko vreme, bila i državna, a odlukom Ministarstva trgovine i industrije dobila je status Trgovačke akademije i na taj način je izjednačena sa trgovačkom akademijom u Beogradu. Krajem 1925. g. zaključeno je da je ova škola jedina prosvetna ustanova ovog tipa u Vojvodini, te da joj je, zbog neuslovnog smeštaja, potrebna pomoć za kupovinu nove zgrade, pa je Bačka županija za ovu namenu izdvojila blizu milion dinara. Ipak, svega dve godine kasnije, u leto 1927. godine, ministarstvo je donelo odluku o ukidanju somborske Trgovačke akademije, pa je grad ponovo preuzeo staranje o školi i svojim sredstvima dozidao je 1928. g. sprat na dotadašnjem prizemnom školskom zdanju (posle dogradnje površina škole je bila preko 700 kv. metara).

U ovoj zgradi je, od decembra iste godine, bila smeštena i četvororazredna Muška građanska škola (u prizemlju), koju su pohađali učenici posle završene četvorogodišnje osnovne škole (Građanska škola ovde će biti smeštena sve do ukidanja 1944. godine). Prostorije Trgovačke akademije nalazile su se u to vreme na spratu. Škola je od 1937. g. ponovo imala status državne. Posle Drugog svetskog rata u zdanju nekadašnje Trgovačke akademije nalazila se Ekonomska škola, kao i Trgovačka škola (Škola učenika u trgovini). Vremenom su se škole u ovom zdanju menjale (danas ono predstavlja drugu zgradu somborske Srednje tehničke škole), ali je od izgradnje do danas zgrada zadržala prvobitnu školsku namenu. Tokom jeseni i zime 2019/20. g. uređena je fasada zdanja nekadašnje Trgovačke škole.